"Kuru fasulye 3,1 kat fazlaya satıldı" diyen Bayraktar, limonun hem markette hem üreticide en fazla zamlanan ürün olduğunu kaydetti.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ramazan sonu ve Mart ayı üretici-market fiyatları ile tarımsal girdi maliyetlerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Bayraktar, fiyat farklarının özellikle bakliyat ürünlerinde dikkat çekici seviyelere ulaştığını söyledi.
Bayraktar, "Ramazan sonu ve Mart ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 208 ile kuru fasulyede görüldü" dedi. Fiyat farkının kuru fasulyede 3,1 kat olduğunu belirten Bayraktar, "Kuru fasulyedeki fiyat farkını yüzde 206,8 ile nohut, yüzde 202,5 ile kuru kayısı, yüzde 186 ile kırmızı mercimek, yüzde 174,6 ile yeşil mercimek takip etti" diye konuştu.
Verilere göre, üreticide 33 lira 29 kuruş olan kuru fasulye, markette 102 lira 53 kuruştan satıldı. Nohutun üretici fiyatı 31 lira 56 kuruşken, market fiyatı 96 lira 82 kuruş oldu. Kuru kayısı 150 liradan üreticiden çıkarken, markette 453 lira 70 kuruşa ulaştı. Kırmızı mercimek 22 lira 94 kuruştan 65 lira 61 kuruşa, yeşil mercimek ise 29 lira 33 kuruştan 80 lira 53 kuruşa çıktı.
'MARTTA FİYATI EN FAZLA ARTAN ÜRÜN LİMON'
Bayraktar, "Mart ayında markette 39 ürünün 30’unda fiyat artışı, 9’unda fiyat azalışı görüldü" diyerek, limonun markette en fazla fiyat artışı gösteren ürün olduğunu belirtti: "Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 53,7 ile limon oldu. Limondaki fiyat artışını yüzde 38,8 ile patates, yüzde 19,8 ile elma, yüzde 19,5 ile sivri biber takip etti."
Bayraktar, fiyatı en çok düşen ürünün ise yüzde 8’lik azalışla maydanoz olduğunu kaydetti: "Maydanozdaki fiyat düşüşünü yüzde 6,7 ile ıspanak, yüzde 5,9 ile marul ve kuru incir izledi."
"Mart ayında üreticide 31 ürünün 14’ünde fiyat artışı olurken, 9’unda fiyat düşüşü görüldü" diyen Bayraktar, limonun hem markette hem üreticide fiyatı en çok artan ürün olduğunu aktardı: "Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 68,3 ile limonda görüldü. Limondaki fiyat artışını yüzde 28,3 ile patates, yüzde 20 ile Antep fıstığı, yüzde 16,7 ile yeşil soğan takip etti."
Fiyatı düşen ürünlerde ise beyaz lahana başı çekti: "Üreticide en çok fiyat düşüşü yüzde 23,4 ile beyaz lahanada görüldü. Beyaz lahanadaki fiyat düşüşünü yüzde 13,9 ile maydanoz, yüzde 12,6 ile kuru soğan, yüzde 10,3 ile domates izledi."
"DOĞAL AFETLER VE BAYRAM TALEBİ FİYATLARA YANSIDI"
Bayraktar, iklim koşulları ve bayram öncesi talep artışının fiyatları etkilediğine dikkat çekti: "Yaşanan doğal afetler ve bayram öncesi oluşan talep, bazı ürünlerin fiyatlarını etkiledi. Geçtiğimiz günlerde yaşanan don sebebiyle narenciye bahçeleri dondan zarar gördü."
Don nedeniyle patates üretiminin de etkilendiğini ifade eden Bayraktar, "Çukurova bölgesinde yaşanan don sebebiyle erkenci çeşitlerde yüzde 50-60 oranında, geçci patateste yüzde 30-35 oranında zarar olduğu tahmin ediliyor" dedi.
Seralarda kar yağışı nedeniyle yaşanan yıkımların yeşil soğan ve ıspanakta arz düşüklüğüne yol açtığını kaydeden Bayraktar, "Ürünler açıkta kalarak bozuldu. Arz azaldığı için de fiyatlar yükseldi" açıklamasında bulundu.
'GİRDİ FİYATLARI YILLIK BAZDA CİDDİ ORANDA ARTTI'
Mart ayı itibarıyla girdi fiyatlarındaki değişime de değinen Bayraktar, "Mart ayında, Şubat ayına göre amonyum nitrat gübresi yüzde 3,7, üre gübresi yüzde 1,9, amonyum sülfat gübresi yüzde 1,5 oranında arttı" dedi.
Yıllık artışlara ilişkin olarak ise, "Geçen yılın Mart ayına göre son bir yılda, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 34,6, DAP gübresi yüzde 33,9, üre gübresi yüzde 32,3, amonyum nitrat gübresi yüzde 28,9, amonyum sülfat gübresi yüzde 25,8 oranında arttı" bilgisini paylaştı.
Bayraktar ayrıca, "Süt yemi yıllık bazda yüzde 24,9, besi yemi yüzde 24,8 oranında arttı. İlaç fiyatları yıllık yüzde 14,9 oranında artarken, elektrik fiyatları yüzde 30,4, mazot fiyatı ise yüzde 11,1 oranında yükseldi" dedi. Martta mazot fiyatı bir önceki aya göre yüzde 2,3 oranında düştü.