CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, TBMM'de düzenlediği basın toplantısında, buğday üretimindeki düşüş, çiftçi maliyetleri ve simit fiyatlarındaki fahiş farklar üzerinden serbest piyasa düzenine sert eleştiriler yöneltti.
“ÇİFTÇİ DESTEKLENMİYOR, ÜRETİM DÜŞÜYOR”
Gürer, 2023 yılında 22 milyon ton olan buğday üretiminin, 2024’te 20,8 milyon tona, bu yıl ise TÜİK tahminlerine göre 19,8 milyon tona gerilediğini belirtti. Tarla kirasından mazota kadar artan maliyetlere rağmen TMO’nun açıkladığı 13,50 TL’lik alım fiyatının yetersiz olduğunu söyleyen Gürer, “Çiftçi maliyeti karşılayamıyor, borçlarını ödemek için tüccara düşük fiyattan ürün satıyor” dedi.
“TMO ALIM YAPMIYOR, İTHALAT ARTIYOR”
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin 2023’te 12,2 milyon ton olan alım miktarının, 2024’te 3,8 milyon tona düştüğünü vurgulayan Gürer, bu yıl hedefin yalnızca 2,5 milyon ton olduğunu söyledi. “Piyasa tamamen tüccarın insafına bırakıldı” diyen Gürer, Türkiye’nin 8-10 milyon ton buğday ithal ettiğini, ithalatçı politikaların yerli üreticiyi mağdur ettiğini kaydetti.
“GÜBREDEN MAZOTA HER ŞEY ZAMLANDI”
Gübre fiyatlarındaki artışı da gündeme taşıyan Gürer, “Ocak ayında 10.500 TL olan azot gübresi bugün 20.000 TL’ye yükseldi. Üre gübresi 29.000, DAP gübresi ise 30.500 TL’yi buldu. Bu artışlar çiftçiyi üretimden soğutuyor” dedi.
“SİMİT 45 TL OLDU, BUĞDAYDAN ÇOK KDV KAZANILIYOR”
Simit fiyatlarındaki uçurumu örneklerle anlatan Gürer, “1 kilo buğdaydan 8 simit üretiliyor. Bu simit tablacıda 15 TL, fırında 30 TL, ünlü pastanede 45 TL. Üstelik pastanede simit tüketen vatandaşa %10 KDV uygulanıyor. Serbest piyasa adı altında fahiş kârlar dönüyor, buna ‘serbest soygun’ demek daha doğru” ifadelerini kullandı.
“ÇİFTÇİNİN BORCU 1 TRİLYONU AŞTI”
Çiftçilerin bankalara olan borcunun 1 trilyon lirayı aştığını belirten Gürer, destek verilmemesi durumunda üretimin daha da düşeceğini ve gıda enflasyonunun hızlanacağını ifade etti.
“FİYAT KURU-SULU AYRIMI GÖZETMEDEN BELİRLENİYOR”
Niğde ve çevre illerde verim düşüşünün yaşandığını hatırlatan Gürer, kuru tarım yapılan alanlarda dönüm başına verimin 140 kiloya kadar düştüğünü söyledi. “Sulu ve kuru tarım ayrımı yapılmadan açıklanan buğday fiyatı, çiftçiyi mağdur ediyor. Özellikle kuru tarım yapılan bölgelerde 20 TL altında üretim maliyetini kurtarmak mümkün değil” dedi.
Gürer, hükümete çağrıda bulunarak TMO’nun alım politikasının yeniden gözden geçirilmesini, çiftçiye desteklerin artırılmasını ve serbest piyasa düzenlemelerinin tüketici ve üreticiyi koruyacak şekilde yapılmasını istedi.
