2025’in ilk dört ayında karşılıksız çıkan çek ve protestolu senet sayısında yaşanan çarpıcı artış, reel sektörün finansal sıkışmışlığını gözler önüne serdi.
ÇEKLER DÖNÜYOR AMA KARŞILIKSIZ
Ekonomim’in Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi verilerine dayandırdığı habere göre, Ocak-Nisan döneminde bankalara ibraz edilen karşılıksız çek adedi 89 bine ulaşırken, toplam tutar 65 milyar TL’yi buldu. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 50,8’lik bir artış anlamına geliyor.
Karşılıksız işlem gören çeklerin toplam ibraz edilen çeklere oranı da yükselerek yüzde 2,2’ye çıktı. Söz konusu dönemde, karşılıksız kayda geçen 10 binden fazla çekin sonradan ödendiği bildirildi. Ancak uzmanlar, bu durumun finansal sistemdeki kırılganlık ve güven kaybını ortadan kaldırmadığını vurguluyor.
SENETLER DE ALARM VERİYOR
Karşılıksız çeklerdeki artışa paralel olarak protestolu senetlerde de kaygı verici bir tablo ortaya çıktı. 2025 yılının ilk dört ayında protesto edilen senet sayısı yüzde 32,4’lük artışla 91 bin 17’ye ulaştı. Parasal tutar ise yüzde 165 gibi rekor düzeyde artarak 26,6 milyar TL’ye çıktı.
İLK KEZ KARŞILIKSIZ ÇEK VERENLERDE DE ARTIŞ
İlk kez karşılıksız çek işlemi gören kişi sayısı da yüzde 35 artarak 2 bin 170’e yükseldi. Bu artış, daha önce sistemde düzenli ödeme geçmişi olan işletmelerin de finansal baskı altında olduğunu ortaya koyuyor.
EKONOMİK RİSKLER KATLANIYOR
Ekonomistler, yaşanan artışın nedenleri arasında yüksek faiz oranları, üretim maliyetlerindeki artış ve tüketici talebindeki zayıflamayı gösteriyor. Finansmana erişim zorluğu yaşayan firmaların vadeli ödeme araçlarına yönelmesi ise karşılıksız çek ve senet vakalarının artmasına yol açıyor.
