Niğde’de mikroplastik tehlike saçıyor!
Niğde’de özellikle tarım arazilerinde kullanılan plastikler toprak kirliliğine sebep oluyor. Ülkemizde olduğu gibi Niğde’de de tarımsal alanda yapılan üretimde ciddi anlamda çöp üreten bir şehir haline geldik. Tarımda fide ambalajından, ipinine, filesinden kasasına, sera poşetinden sulama borusuna kadar ciddi bir plastik çöp söz konusu. Son zamanlarda tarım arazilerinde sıkça kullanılan plastikler ürün yetiştirmede kolaylık sağlarken daha büyük bir tehlike olan mikroplastik ürünler aracılığıyla insan vücuduna girme riskini de doğuruyor. Her türlü sebzenin daha erken hasat edilmesi için 2-3 kat halinde kullanılan sera poşetlerinin zamanla suya ve güneşe maruz kalması parçalanmasına ve topraktan ayrışamamasına neden oluyor. Bu durumda mikroplastik tehlikesini ortaya koyuyor.
Mikroplastik sadece insana zarar vermekle kalmayıp tarımsal arazileri de zehirleyen bir madde. Plastik kullanımının artması plastiğin olumsuz etkilerini de gözler önüne sermeye başladı. Tarımsal topraklara mikroplastik karışmasına ve plastiklerde yaygın katkı maddeleri olarak kullanılan fitalat esterlerin (PAE) toprağa kolayca sızabildiği bir durumun oluşması hasatın kaldırılmasından sonra topraktan tamamen ayrıştırılamaması toprak kirliliğine ve ciddi sağlık sorunlarına neden oluyor. Toprak kirliliği sadece poşetli üretim yapan tarlaları değil yapmayan tarlaları da etkiliyor. Hasat sonrası toprakta kalan poşet parçacıkları rüzgar, yağmur ve hava sıcaklığının etkisiyle parçalanarak etrafa saçılıyor buda diğer tarlalarda da toprağın kirlenmesine neden oluyor. Özellikle çilek üretiminde kullanılan siyah poşetlerin tarım alanlarındaki plastik birikimi mutlakan tarım il müdürlüğü ve ilçelerindeki müdürlükler tarafından denetlenmesi, Niğde’deki bu tür üretim yapan tarlalar ve etrafındaki tarlalardaki mikroplastik oranının tespiti ve halkı bilgilendirme açısından da büyük önem taşıyor. Şimdiye kadar Niğde’de mikroplastik üzerine bir araştırma var mıdır bilinmiyor.
Mikroplastik İnsan Vücudunu Etkiliyor!
Tarımsal faaliyetlerden kaynaklı plastik kullanımı tarım için faydalı olsa da, ciddi bir gıda güvenliği, halk sağlığı ve çevre üzerindeki etkisi konusunda endişe yaratıcı bir boyuta dönüşüyor. Mikroplastiklerin bazı araştırmacıların verilerine göre 10 ila 50 sene sonra insan vücudunda fazla oranında mikroplastik biriktirme ihtimali olacağına dikkat çekiliyor. İnsan vücudunda oluşan bu mikro plastikler maalesef ki tarımsal faaliyetlerden kaynaklı mikrop plastikler şeklinde oluşacak. Tarımsal arazilerde sulama, rüzgâr etkisi ile hem çevreye hem de ilerleyen süreçte insan vücuduna girerek hasarın çok büyük olma ihtimali bilimsel çalışmalarla ortaya konuluyor. Bilim adamlarının dikkat çektiği diğer bir konuda tarımsal arazilerdeki plastik kullanımın toprak bozulmasına sebep olması. Bu durumda besin döngüsüyle birlikte tarımsal faaliyetlerin de olumsuz yönde etkilenmesine sebebiyet verileceğine dikkat çekiliyor. İlerleyen süreçte plastikten kaynaklı olarak tarlalara ekilen tohumların kendini geliştirmek için bir ortam bulamayacağı ve bu nedenle de bitki üretiminin ve veriminin düşeceğine de dikkat çekiliyor. Bilim insanları, sebze üretimindeki naylon kullanımının yerine başka bir alternatif çözüm üretilmesinin doğaya ve insana zarar vermeyen bir çözümün aranmasının gerekliliğine de vurgu yapıyor.
Doğada 1000 yıl kalıyor!
Bu konuyla görüştüğümüz konunun uzmanı bazı kişiler özellikle tarlalarda kullanılan plastiğin olumsuz etkilerine karşı üreticilerin bilinçlendirilmesi gerektiği konusunda hemfikir olduklarını bunu da eğitimlerle ve basın yoluyla yapılabileceğini vurguluyorlar. Plastik kullanımının diğer bir önemli kısmı da doğadaki plastik atıkların petrol kaynaklı oldukları için karbondioksit salınımını etkileyerek küresel ısınmayı da hızlandırıldığıdır. Bir plastik poşetin doğaya atıldıktan sonra 1000 yıl gibi uzun sürede yok olduğu düşünülürse plastiklerin doğada kaybolması kullanım süreçlerine de bakıldığında neredeyse imkansız hâle gelebilecek durumda. Sadece tarımsal alanda değil evlerde de plastik kullanımına dikkat etmek mümkün olduğu kadar plastik ürünleri; pet şişe, poşet, plastik tabak, plastik mutfak gereçleri gibi ürünlerin kullanım dışı olduklarında geri dönüşümü sağlayacak şekilde halkın bilinçlenmesi gerekiyor.. Atalarımızdan temiz olarak aldığımız doğayı bizden sonraki nesile emanet aldığımız şekilde bırakmak insani ve vicdani görevimiz olduğunu unutmayarak doğayı ve çevreyi daha yaşanabilir şekilde korumak herkesin asli görevi olmalıdır.