İyot eksikliği, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen ve çoğu zaman fark edilmeyen önemli bir sağlık sorunu olarak dikkat çekiyor. Memorial Antalya Hastanesi Endokrinoloji Bölümü'nden Uzm. Dr. Gökhan Yazıcıoğlu, "21 Ekim Küresel İyot Eksikliği Bozukluklarını Önleme Günü" kapsamında yaptığı açıklamada, iyotun vücut için hayati önem taşıdığını belirtti.
"Dünya nüfusunun 3'te 1'i risk altında"
Uzm. Dr. Gökhan Yazıcıoğlu, iyotun tiroid hormonlarının üretimi için vazgeçilmez bir mineral olduğunu belirterek, "Tiroid bezi iyot sayesinde T3 ve T4 hormonlarını sentezler. Bu hormonlar, metabolizma, büyüme ve beyin gelişimi gibi hayati süreçleri düzenler. Ancak dünya nüfusunun yaklaşık üçte biri iyot eksikliği riski altında yaşamaktadır" dedi. Yazıcıoğlu, Türkiye'de de bazı kırsal bölgelerde bu sorunun görüldüğünü, ancak tuz iyotlama programları sayesinde büyük oranda kontrol altına alındığını kaydetti.
"Belirtiler sinsi ilerler"
İyot eksikliğinin genellikle fark edilmeden ilerlediğini belirten Yazıcıoğlu, "Yorgunluk, saç dökülmesi, kilo artışı, konsantrasyon güçlüğü gibi belirtiler başka rahatsızlıklarla karıştırılabilir. Ancak uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir" ifadelerini kullandı.
"Fazlası da zarar"
İyotun eksikliğinin olduğu kadar fazlasının da zararlı olabileceğini vurgulayan Uzm. Dr. Yazıcıoğlu, "İyot ihtiyacı yaş, cinsiyet ve yaşam evresine göre değişir. Günlük üst sınır yetişkinlerde bin 100 mikrogramdır. Fazla iyot, hipertiroidizm veya alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bu nedenle takviye kullanılmadan önce mutlaka uzmana danışılmalıdır" şeklinde konuştu.
"Her yaş grubunun ihtiyacı farklı"
Dünya Sağlık Örgütü ve Türk Endokrinoloji Derneği'nin rehberlerine göre önerilen günlük iyot miktarlarını paylaşan Yazıcıoğlu, "Yetişkinlerde günlük 150 mikrogram iyot yeterlidir. Hamile kadınlarda bu miktar 220 mikrograma, emziren annelerde 290 mikrograma çıkar. Çocuklarda 90-120, ergenlerde ise 120 mikrogram iyot alınması gerekir" dedi.
"İyot eksikliği ciddi hastalıklara yol açar"
İyot eksikliğinin en çok tiroid bezini etkilediğini ifade eden Uzm. Dr. Yazıcıoğlu, "İyot eksikliği guatr, hipotiroidizm ve gelişim bozuklukları gibi hastalıklara neden olabilir. Gebelikte iyot eksikliği, bebekte zihinsel ve fiziksel gelişim geriliğine yol açabilir. Ayrıca bağışıklık sistemini zayıflatabilir, enfeksiyonlara yatkınlığı artırabilir" ifadelerini kullandı.
"İyot eksikliğini önlemek mümkün"
İyot eksikliğinin önlenebilir bir sorun olduğunu vurgulayan Yazıcıoğlu, "İyotlu tuz kullanmak, haftada birkaç kez balık ve süt ürünleri tüketmek, gebelikte iyot seviyelerini kontrol ettirmek çok önemlidir. Dağlık bölgelerde yaşayanlar, veganlar ve tiroid hastaları düzenli olarak tarama yaptırmalıdır. Basit bir idrar testiyle iyot düzeyi kolayca ölçülebilir" sözleriyle önerilerde bulundu.
"Tiroid sessiz bir kahramandır"
Açıklamasının sonunda Yazıcıoğlu, "Tiroid, vücudumuzun sessiz kahramanıdır. Ona iyotla destek olmak sağlığımız için büyük önem taşır. İyot eksikliği önlenebilir bir sorundur; önemli olan farkındalık oluşturmaktadır" dedi.
