BUZ, kayıt dışı istihdamın, çalışanların Sosyal Güvenlik Kurumuna hiç bildirilmemesi ya da çalışma gün ve ücretlerinin eksik bildirilmesi durumunu ifade ettiğini belirtti.
Müdür BUZ, “Sigortasız işçi çalıştırma veya çalışma süreleri ile ödenen ücretlerin eksik bildirilmesi, kayıt dışı istihdam olarak değerlendirilir. Çalışanların sigortalı olarak çalıştırılmaları anayasal bir hak olmasının yanı sıra, hem çalışanlar hem de işverenler açısından yasal bir zorunluluktur. İşverenlerin sigortasız işçi çalıştırma hakkı olmadığı gibi, çalışanların da sigortasız çalışmayı isteme hakları bulunmamaktadır” dedi.
BUZ, bazı durumlarda emekli aylığı alan, dul ve yetim aylığı alan, sosyal yardım alan veya bakmakla yükümlü kişilerin sigortasız çalışmaya daha istekli olabildiğine dikkat çekerek, “İşverenlerin yasal yükümlülüklerini yerine getirme bilinciyle hareket etmeleri ve tespiti halinde mağduriyet yaşamamaları için gerekli özeni göstermeleri önemlidir” ifadelerini kullandı.
Kayıt dışı istihdamın, çalışanların sosyal güvenceden yoksun kalmasına, işverenler arasında haksız rekabete ve kamu gelirlerinde kayba yol açtığını vurgulayan BUZ, şunları kaydetti:
Kayıt dışı çalışılan süreler emeklilikte hizmetten sayılmaz; gerekli şartlar tamamlanmadıkça yaşlılık (emeklilik) aylığı bağlanamaz.
Çalışamaz duruma geldiğinde malullük aylığından faydalanamaz, hayatını kaybetmesi durumunda geride kalan eş ve çocukları ölüm aylığı hakkından yararlanamaz.
İşsizlik sigortasından faydalanamaz, genel sağlık sigortası primlerini kendileri ödemek zorunda kalabilir.
İş kazası ve meslek hastalığına karşı alınması gereken önlemlerden yoksun olarak çalışmak zorunda kalır.
Ücret ve diğer sosyal haklar konusunda kanunların sağladığı korumadan yoksun olur; ihbar ve kıdem tazminatından, yıllık izin, haftalık izin ve doğum izni gibi haklardan yararlanamaz.
Niğde Sosyal Güvenlik İl Müdürü Eray BUZ, tüm işverenleri ve çalışanları kayıtlı istihdam konusunda duyarlı olmaya davet ederek, “Kayıtlı çalışma hem çalışanın geleceğini güvence altına alır hem de devletimizin kaynaklarının korunmasına katkı sağlar” dedi.
