2024 yılının ilk beş ayında kapanan şirket sayısı 11 bini, esnaf işyeri sayısı ise 49 bini aşarak toplamda yaklaşık 60 bine yaklaştı. Buna karşın kurulan şirket sayısı son 5 yılın en düşük seviyesine geriledi. Uzmanlar, yılın ikinci yarısında iflas ve konkordato sayılarının artabileceği uyarısında bulunuyor.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu’nun (TESK) verileri, piyasadaki daralmanın reel sektörde tasfiye sürecini hızlandırdığını ortaya koydu. Ocak-Mayıs 2024 döneminde 44 bin 896 yeni şirket kurulurken, kapanan şirket sayısı yüzde 12 artışla 11 bin 108’e yükseldi. Bu rakamlar, son 10 yılın en yüksek kapanış oranını işaret ediyor. 2016-2025 döneminin ilk 5 aylık ortalamalarında ise kurulan şirketlerde yüzde 44 artış görülürken, kapanan şirketlerdeki artış oranı yüzde 145 seviyesine ulaştı.
“ZOMBİ ŞİRKETLER DOMİNO ETKİSİ YARATABİLİR”
Ekonomist İris Cibre, uzun süredir yüksek seyreden finansman maliyetleri ve krediye erişimdeki zorlukların kapanmaların temel sebepleri olduğunu belirtti. “Sistem zorlanan firmaları hızla tasfiye ediyor. 2024’ün ilk 5 ayında konkordato, iflas ve mühlet kararlarının toplamı geçen yılın tamamını geçti. Bu, reel sektörde derin bir likidite krizinin göstergesi” dedi.
Cibre, yapay olarak ayakta tutulan ‘zombi şirketlerin’ toplu iflaslarının sağlıklı firmaları da olumsuz etkileyebileceğine dikkat çekerek, kredi tahsisinde daha seçici olunması gerektiğini vurguladı.
KAPANMA ORANI AÇILIŞLARIN ÜÇTE BİRİ SEVİYESİNDE
TESK verilerine göre, yılın ilk beş ayında 134 bin 234 esnaf işyeri açılırken, kapanan esnaf sayısı 49 bin 97’ye ulaştı. Böylece açılan her üç esnaf işyerinden biri kapanmış durumda. Bu tablo, esnaf kesiminde de kırılganlığın sürdüğünü ortaya koyuyor.
DEZENFLASYON DÖNEMİNDE 4 ŞİRKETE KARŞI 1 ŞİRKET KAPANDI
Ekonomi yönetiminin Temmuz 2023’te başlattığı dezenflasyon sürecinde ise yaklaşık 225 bin yeni şirket kurulurken, 59 bine yakın işletme piyasadan çekildi. Yani her dört yeni girişimden biri iflas veya kapanma riskiyle karşı karşıya kaldı.
