Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Hastane El Hijyeni Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Bekir Tunca, 15 Ekim Dünya El Yıkama Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada doğru el yıkamanın birey ve toplum sağlığı için önemine dikkat çekti. El hijyeninin enfeksiyonların yayılmasını önlemede en basit ama en etkili yöntem olduğunun altını çizen Tunca, "Günlük hayatta eller birçok yüzeyle temas eder ve bu sırada mikroorganizmalar kolayca bulaşabilir. Doğru el yıkama, bu bulaş zincirini kırar ve hem kişisel hem de toplumsal düzeyde enfeksiyon riskini önemli ölçüde azaltır" dedi.
"Temas, birçok enfeksiyonun etkenidir"
Grip, nezle, Covid-19, Hepatit A gibi birçok enfeksiyon etkeninin kişiden kişiye en sık temas yoluyla bulaştığını ifade eden Dr. Tunca, "Günlük yaşamda ellerin sıkça temas ettiği kapı kolları, asansör düğmeleri ve toplu taşıma tutacakları gibi yüzeylerde virüsler ve bakteriler uzun süre canlı kalabilir. Bu yüzeylere dokunduktan sonra ağız, burun veya göz bölgesine temas edilmesi, mikroorganizmaların vücuda girişini kolaylaştırır. Hastane ve sağlık kuruluşlarında durum daha da kritiktir. Dirençli bakteriler genellikle sağlık çalışanlarının elleri aracılığıyla bir hastadan diğerine taşınabilir. Bu nedenle hastane enfeksiyonlarının (nozokomiyal enfeksiyonların) kontrolünde el hijyeni en temel ve vazgeçilmez önlemdir" şeklinde konuştu.
Ellerin sabun ve suyla en az 20 saniye boyunca yıkanması gerektiğini belirten Tunca, "Avuç içleri, elin sırtı, parmak araları, tırnak dipleri ve bilekler sabunla iyice ovulmalı, ardından suyla durulanmalıdır. En sık yapılan hatalar; sabun kullanmadan yıkamak, süreyi kısa tutmak, tırnak diplerini ihmal etmek ve eller yıkandıktan sonra tekrar kirli yüzeylere temas etmektir" ifadelerini kullandı.
Suya ve sabuna ulaşmak mümkünse öncelikli olarak klasik el yıkama yönteminin tercih edilmesi gerektiğini dile getiren Tunca, "Su bulunmayan ortamlarda ise en az yüzde 60 alkol içeren el antiseptikleri kullanılabilir. Ancak eller görünür şekilde kirliyse dezenfektan etkili değildir, mutlaka sabunla yıkanmalıdır" dedi.
"Çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı olan bireyler için ciddi sağlık riskleri oluşturur"
El hijyenine dikkat edilmemesinin toplum sağlığı açısından risklerine değinen Tunca, "El hijyenine dikkat edilmemesi, toplu yaşam alanlarında enfeksiyonların hızla yayılmasına neden olur. Özellikle okul, hastane ve toplu taşıma gibi ortamlarda mikroorganizmalar kolayca elden ele taşınır. Bu durum çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı olan bireyler için ciddi sağlık riskleri oluşturur. Toplum genelinde el yıkama alışkanlığı kazandırıldığında bulaşıcı hastalıkların önemli bir kısmı önlenebilir" şeklinde konuştu.
Toplumun el yıkama farkındalığını artırmak için eğitim çalışmalarının gerekli olduğunun altını çizen Dr. Tunca, "Özellikle çocuklara küçük yaşta doğru el yıkama alışkanlığı kazandırılmalı, okullarda ve sağlık kurumlarında bu konu sürekli hatırlatılmalıdır. 15 Ekim Dünya El Yıkama Günü bu bilinci tazelemek için önemli bir fırsattır" dedi.
